Alles over het malen van koffiebonen

Goede koffie begint bij de maling

Een goede kop koffie begint niet bij het water of de machine, maar bij de maling van je bonen. Hoe je je bonen maalt, bepaalt namelijk hoeveel smaak, aroma en kracht je in je kopje krijgt. Zet je de maling verkeerd in, dan proef je dat meteen: te bitter, te slap of gewoon niet in balans. In dit blog lees je waar je op moet letten bij het malen van koffiebonen, welke maling past bij welke zetmethode en hoe je thuis het meeste uit je koffiemolen haalt.

Waarom zelf je bonen malen beter is

Voorgemalen koffie is makkelijk, maar je levert flink in op smaak. Zodra bonen gemalen zijn, verliezen ze snel hun aroma’s. Dat merk je al na een paar uur. Door zelf te malen vlak voor het zetten, zorg je dat de oliën en geuren intact blijven. Resultaat: een kop die voller, geuriger en frisser smaakt. Daarnaast heb je met een molen zelf controle: wil je sterker, zachter, romiger? De maling is de sleutel.

De juiste maalgraad per zetmethode

Niet elke zetmethode vraagt om dezelfde maling. Zie het als koken: pasta kook je anders dan rijst, maar allebei kunnen ze lekker zijn.

• Espresso – heel fijn malen, bijna zo fijn als poedersuiker. De extractietijd is kort (25–30 seconden), dus de maling moet genoeg weerstand bieden om smaak uit de boon te trekken.
• Filterkoffie (snelfilter, V60, Moccamaster) – medium maling, vergelijkbaar met zand. Te fijn geeft een bittere bak, te grof een waterig resultaat.
• French press (cafetiere) – grof malen, ongeveer als grof zeezout. Zo voorkom je dat het metalen filter verstopt raakt.
• Percolator – medium tot grof. Te fijn kan de filter verstoppen en de koffie laten verbranden.
• Cold brew – extra grof malen, bijna als gebroken peperkorrels. De koffie trekt urenlang, en heeft dus ruimte nodig om langzaam smaak af te geven.
• Turkse koffie – ultrafijn malen, bijna als meel. Dit is een uitzondering omdat de koffie niet gefilterd wordt.

Praktisch tipje: te bitter = maling te fijn. Te slap = maling te grof. Zo kun je snel corrigeren.

Welke koffiemolen kies je?

• Handmatige molen – compact, stil en vaak goedkoper. Ideaal als je een paar kopjes per dag zet en het proces leuk vindt. Je hebt wat meer werk, maar ook meer gevoel voor het malen.
• Elektrische molen met maalschijven – snel, consistent en geschikt voor grotere hoeveelheden. Kies altijd voor maalschijven (conisch of plat) en niet voor messen. Een mesjesmolen “hakt” de bonen, waardoor je ongelijke stukken krijgt en de smaak minder in balans is.

Voor serieuze thuisbarista’s is een elektrische molen met instelbare standen een must. Voor filterdrinkers volstaat vaak een goede handmolen.

Zo haal je het beste uit je maling

1. Maal altijd vlak voor gebruik
   Koffie begint direct aroma te verliezen zodra je maalt. Maal dus alleen wat je nodig hebt.
2. Werk in kleine porties
   Vooral bij elektrische molens: zo voorkom je dat de messen te heet worden en de bonen een verbrande bijsmaak krijgen.
3. Reinig je molen regelmatig
   Oude koffieresten en oliën hopen zich op en geven een ranzige smaak. Gebruik een zachte borstel of speciale molenreinigers.
4. Houd rekening met het weer
   Bij vochtig weer kan de maling iets plakkeriger zijn. Vaak helpt het om net iets grover te malen. Bij droog weer kun je juist wat fijner malen.
5. Proef en noteer
   Schrijf op hoe je hebt gemalen en wat het resultaat was. Kleine aanpassingen maken vaak een groot verschil. Zo vind je stap voor stap jouw ideale maalgraad.

Bewaren van koffiebonen

Ook al maal je zelf, slechte opslag verpest de smaak alsnog. Bewaar bonen in een luchtdichte koffiebonen bewaarbus, koel en donker. Zet ze niet in de koelkast (te vochtig) en niet naast het fornuis (te warm). Koop liever kleinere hoeveelheden vers gebrande bonen in plaats van kilo’s die maanden blijven liggen.

Wat je nu weet over het malen van koffiebonen

Het malen van koffiebonen lijkt simpel, maar is dé stap die bepaalt of jouw koffie smaakt als een slap aftreksel of als een volle, aromatische kop. Met de juiste molen, een schone machine en wat geduld ontdek je snel welke maalgraad jouw koffie tot leven brengt.

Of je nu een espresso liefhebber bent, een French press gebruikt of graag een cold brew maakt: begin bij de maling, en je koffie wordt direct beter.